James WEBB Uzay Teleskobu


"James WEBB Uzay Teleskobu" adında ki yazımda size James WEBB Uzay Teleskobu hakkında bildiğim, araştırdığım her şeyi aktaracağım. O Halde Başlıkları Vererek başlayalım.

Başlıklar:
  • James WEBB Uzay Teleskobu Nedir?
  • James WEBB Uzay Teleskobu ile ilgili Genel Bilgiler
  • James WEBB Uzay Teleskobunun Teknik Bilgileri
  • James WEBB Uzay Teleskobu Genel Yapısı

James WEBB Uzay Teleskobu Nedir?

James WEBB Uzay Teleskobu, Hubble Uzay Teleskobu gibi uzay da araştırma yapacak olan bir uzay gözlem teleskobudur. Bu uzay teleskobu eski Hubble'dan 100 kat daha güçlü olup bize evrenin derinliklerinde ki galaksileri görme ve tanıma fırsatı verecektir ki bu olay herkesin aklına aynı şeyi getiriyor: Uzaylılar?(Çok çılgınca be) 
 
James WEBB Uzay Teleskobu ile ilgili Genel Bilgiler

   İlk ismi aslında "Next Generation Space Telescope" olan James WEBB Uzay Teleskobu(JWST) 24 Aralık 2021 tarihinde saat ET 7:20 de(Türkiye saatine göre 15:20'de) Güney Afrika'nın kuzeyinde bulunan Fransız Guyana'sında ki Kourou Uzay Üssünden Ariane 5 Roketiyle uzaya gönderilecek. 24 Aralık tarihi değişebilir çünkü öncesinde 22 Aralık demişlerdi ama ertelendi. Yine bir ertelenme olabilir ama 2021 bitmeden olacak çok büyük ihtimal. 
Fransız Guyana'sının yeri
   Bu teleskobun yapımı aslında Hubble bile gönderilmeden önceki zamana dayanıyor. 1990'da ilk inşalar başlamış ve 2007 için tarih biçilmişti. Ne yazık ki bu 2007 tarihi yalan oldu ve hep ertelediler, ta ki 24 Aralığa kadar(1990'dan 2021'e toplam 31 Yıl uğraşılmış, höyt be). Hubble'dan 100 kat daha ileriyi gösteren bir teleskop olacak demiştik ki bu doğru ve bu 100 kat olayı o kadar çılgınca ki evrenin başında oluşan(Big Bang) galaksileri görme imkanı verileceği söyleniyor. Aslında bunu NASA'da diyor ve büyük ihtimalle de öyle olacak. Sadece düşünmenizi istiyorum: 1990'da bir teleskobun inşasına başlıyorsunuz, 2007 için gönderilecek diyorsunuz, ama o taa 2021'e kadar erteleniyor. Yani sabrı görmenizi istiyorum. Çılgınca.
   James WEEB ismi aslında NASA'yı yönetmiş olan biridir ve aslında ismi "Next Generation Space Telescope" olan teleskop anısına olsun diye "James WEEB Space Telescope" diye değiştirilmiştir(Bence eski ismi daha iyi) ve bu proje de sadece NASA değil ESA(Avrupa Uzay Ajansı), CSA(Kanada Uzay Ajansı) ve toplam 15 farklı ülke bu projeyi desteklemekte ve para ayırmaktadır. Zaten şuan da toplam 10 Milyar Dolar para harcandı sadece bu teleskop için(10.000.000.000 Dolar).
   Şimdi teknik özelliklerine bakarsak. 

James WEBB Uzay Teleskobunun Teknik Özellikleri

   Öncelikle tasarımını da oluşturan Altıgenlerden bahsetmek istiyorum. Toplam 18 tane olan bu altıgen yapılı tasarımın amacı tamamen uzaydan gelen kızılötesi ışıkları toplayıp ana odak merkezine göndermek ve bu sayede bu ışıkla 100 kat daha ileriyi görmektir. Altıgenlerin her biri Berilyum ile kaplıdır. 18 tane altıgen aynanın birleşmesiyle oluşan ana aynası, 6.5 metre çapı ve 25.4 metrekare yüzey alanıyla Hubble'a büyük fark atmıştır ama yine de kütlesi Hubble'ın yarısı kadar. 
   
Bir altıgen ve yanında bir insan

   Şimdi bu teleskop kızıl ötesi ile çalışıyor ve kızıl ötesi ışınları daha iyi toplayabilmek için çok soğuk sıcaklıklara inmek gerekir. Mutlak sıcaklık noktasına yakın bir sıcaklık lazımdır. Mutlak sıcaklık noktası ise -273.5C'dir. Yani hiç bir maddenin hiç bir şekilde hareket edemediği sıcaklık. Bu teleskop ise -223.2C dereceye kadar dayanabiliyor. Tabi ki bu sıcaklığı sağlamak için bir kere güneş ve ya aydan herhangi bir ısı almamalıdır ki bunun için de teleskoba "Güneş Kalkanı" eklemişlerdir. Güneş Kalkanı Teleskobun hemen altında bulunan bir çeşit güneş ışınlarına karşı oluşturulmuş siperdir. Ayrıca hem bu sıcaklık nedeninden dolayı ve dünya yörüngesinde çeşitli gazlar, maddeler bulunduğu için(Metan, Su, Karbondioksit vb.) Teleskop özel bir konum olan Lagrange noktasına(L2) gönderilecektir. Lagrange noktası ne der iseniz demeyin çok karışık bir konu ama size 1.6 milyon km uzaklıkta ki bir nokta desem yeter herhâlde.(Dünya ile Ayın arasının 4 katı bir mesafe)
Alttaki gri yer Güneş Kalkanı

   Son olarak bu teleskop devasa olduğu için dünyada olan hiç bir uzay aracına sığmamaktadır(Yani :D) bu yüzden bu teleskobu katlanabilir yapmak zorundalardır. ve sadece Güneş Kalkanı için bile 12 ayrı katlama zahmetine girmek gerekiyor. Şimdi katlayıp uzay aracının içine koydun diyelim ama Lagrange noktasına hiç bir insan gelmeyecek yani Lagrange noktasına vardığında teleskop kendi kendine açılmak zorunda ve bir de her altıgenin bir saç telinden ince 5 katlı bir yapı olduğunu düşünürsek en ufak bir çatlama bütün projenin iptal olmasına yol açar. Ne kadar stresli bir durum olduğu anlaşılır herhâlde.
Katlanma Örneği



James WEBB Uzay Teleskobu Genel Yapısı
Bu resim üzerinden anlatacağım

   Madde madde gideceğim çünkü daha iti anlaşılır.
  • Ortadaki antenimsi yer altıgenler aracılığı ile gelen kızıl ötesi ışınların toplandığı yerdir.
  • Altıgenler ise 5 katlı, her biri saç telinden ince, toplam 18 tane olmak üzere oluşturulan bir yapıdır.
  • Alttaki gri yer ise Güneş Kalkanıdır ve güneşten gelen ısıyı uzaklaştırır.
  • Her altıgenin arkasında özel iticiler vardır ve bu iticiler altıgenlere milimetrik oynatmalar yapmaya yarar. Bu oynatmalarla gelen kızıl ötesi ışını tam merkeze(göze) toplamaya yarar. Unutmayın her altıgen aslında bir ayna.

Tamam arkadaşlar bu kadardı. Tabi ki daha da fazla ayrıntı var bu teleskopla ilgili ama hem sıkmamak hem de eğlenceli olsun diye ana bilgileri verdim. Arada detaya da indim ki teleskobun büyüleyiciliği artsın. Neyse benden bu kadar.



Not= Yeni fırlatış tarihi kötü hava koşulları nedeniyle 25 Aralık oldu. Saat yine aynı.











Okuduğunuz için çok teşekkürler bir sonraki yazımda sağlıcakla görüşmek üzere, görüşürüz